Giãn não thất áp lực bình thường (Normal pressure hydrocephalus - NPH) là hội chứng lâm sàng - hình ảnh học đặc trưng bằng rối loạn dáng đi, suy giảm nhận thức và tiểu tiện không tự chủ đi kèm với giãn hệ thống não thất mà không có tăng áp lực nội sọ. NPH là chẩn đoán cần đặc biệt lưu ý vì khác với các bệnh lý rối loạn nhận thức do thoái hóa thần kinh khác (Alzheimer, bệnh thể Lewy..), là các triệu chứng của bệnh có thể hồi phục nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Triệu chứng lâm sàng của bệnh lần đầu được mô tả bởi Salomon Hakim và R.D Adam năm 1965 dù rất thường gặp song không đủ đặc hiệu, thêm vào đó, sự tăng kích thước não thất theo tuổi, tổn thương chất trắng cạnh não thất cũng gặp trong nhiều tình trạng khác nhau ở cả người bình thường lẫn các bệnh lý sa sút trí tuệ khác (sa sút trí tuệ mạch máu, Alzheimer) làm cho việc chẩn đoán bệnh đặc biệt trong giai đoạn sớm là không dễ dàng. Điều trị NPH chủ yếu dựa trên phẫu thuật dẫn lưu não thất mà yếu tố quyết định thành công quan trọng nhất của điều trị ngoại khoa này là việc chẩn đoán bệnh chính xác trước mổ. Chọc dò thắt lưng có thể coi là thủ thuật quan trọng nhất để chứng minh bản chất sinh lý bệnh cơ bản của NPH là áp lực mở dịch não tủy bình thường. Test chọc tháo dịch não tủy khi thực hiện chọc dò thắt lưng là phương pháp đơn giản, hiệu quả khi bệnh cảnh lâm sàng – hình ảnh học nghi ngờ: không chỉ giúp phân biệt tình trạng tăng kích thước não thất do NPH với các bệnh lý khác mà còn giúp tiên lượng khả năng thành công của phẫu thuật đặt dẫn lưu não thất. Chúng tôi trình bày một trường hợp lâm sàng nhằm minh họa giá trị của test chọc tháo dịch não tủy trong chẩn đoán xác định NPH tại Khoa Thần kinh và bệnh Alzheimer – Bệnh viện Lão khoa Trung ương.
Normal Pressure Hydrocephalus (NPH) is a clinical syndrome characterized by gait disturbance, cognitive decline, and urinary incontinence accompanied by ventricular enlargement without increased intracranial pressure. NPH is a diagnosis of particular note as it differs from other neurodegenerative disorders such as Alzheimer’s and Lewy body disease. Symptoms may improve if diagnosed and treated promptly. Clinical symptoms of the disease were first described by Salomon Hakim and R.D. Adam in 1965, though they are common but not specific enough. Additionally, age-related ventricular enlargement and periventricular white matter damage are found in various conditions, both in normal individuals and in other cognitive decline disorders (vascular cognitive impairment, Alzheimer’s), making early diagnosis challenging. Treatment of NPH mainly relies on surgical intervention with ventriculoperitoneal shunting, with accurate preoperative diagnosis being crucial for success. Lumbar puncture (LP) can be considered the most important procedure to demonstrate the underlying pathophysiology of NPH, which is normal pressure hydrocephalus. High-volume lumbar tap test (LTT) is a relatively simple and effective method when clinical-radiological suspicion is present: it helps to distinguish NPH from other conditions with ventricular enlargement and aids in predicting the success of ventriculoperitoneal shunting surgery. The clinical case presented below illustrates the value of LTT in the definitive diagnosis of NPH at the Department of Neurology and Alzheimer’s Disease - National Geriatric Hospital
- Đăng nhập để gửi ý kiến