Cơ chế bệnh sinh gây tổn thương đa cơ quan trong sốt xuất huyết dengue nặng vẫn chưa rõ ràng và có thể do nhiều yếu tố phối hợp. Trong các biện pháp điều trị tổn thương đa cơ quan thì lọc máu liên tục được biết đến nhiều hơn trong khoảng 20 năm trở lại đây. Nghiên cứu này mô tả đặc điểm thay đổi sinh hóa ở trẻ sốt xuất huyết dengue được lọc máu liên tục. Đối tượng và phương pháp: mô tả 40 trẻ sốt xuất huyết dengue nặng được lọc máu liên tục tại Khoa Hồi sức tích cực - chống độc, Bệnh viện Nhi Đồng 1 và Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 từ 01/01/2017 đến 31/12/2021. Kết quả: Trước lọc máu: ghi nhận 90% bệnh nhân tổn thương gan mức độ nặng (giá trị men gan > 1000UI/l); giá trị trung vị của AST là 6339,5 (2873,8 – 11155,8) UI/l và ALT là 1162,7 (614,8 – 2440,8) UI/l; trong đó 77,5% bệnh nhân diễn tiến đến suy gan; bilirubin máu toàn phần và trực tiếp trung vị lần lượt là 54,8 (25,7 – 84,9) μmol/l và 30,1 (17,3 – 48,6) μmol/l; NH3 máu ghi nhận giá trị trung vị là 116,5 (61,2 – 156,0) μmol/l; albumin máu trung vị là 2,4 (1,7 – 2,9) g/dl; 67,5% bệnh nhân có tổn thương thận cấp theo tiêu chuẩn pRIFLE; nồng độ creatinin trung vị là 179,5 (88,5 – 244,4) μmol/l, trong đó có 42,5% trường hợp tổn thương suy chức năng (Failure), 17,5% trường hợp giai đoạn tổn thương (Injury) và 7,5% trường hợp nguy cơ (Risk); tất cả trẻ đều tăng lactate máu, và giá trị trung vị là 7,0 (3,6 – 10,5) mmol/l; hạ natri máu là thường gặp nhất, tiếp theo là hạ calci và kali máu, giá trị trung bình nồng độ natri, kali, calci máu lần lượt là 136,8 ± 7,0mmol/l; 3,9±0,7mmol/l; 1,1 ± 0,2 mmol/l; xét nghiệm khí máu: pH trung bình 7,33 ± 0,11; HCO3- trung bình 15,6 ± 5,0 mmol/l, BE trung vị -9,8 (-14,0 – -5,5). Đối với tình trạng oxy hóa máu và trao đổi khí, giá tri PaO2/FiO2 trung vị là 172,2 (118,1 – 305,3), AaDO2 trung vị là 390,3 (246,0 – 521,4), PaCO2 trung bình là 44,0 ± 6,3. Sau lọc máu: men gan, bilirubin, lactate máu, điện giải đồ, pH, PaO2/FiO2, AaDO2 không có sự thay đổi trong 24 giờ đầu lọc máu; NH3 máu, HCO3-, urê máu và creatinine máu cải thiện tại thời điểm 6 giờ và 24 giờ so với trước lọc máu. Kết luận: Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết dengue nặng được lọc máu có tổn thương gan nặng và tổn thương thận. Rối loạn điện giải thường gặp là hạ natri, hạ kali và hạ calci. Thay đổi sinh hóa khác là giảm albumin, tăng bilirubin máu, tăng lactat máu và toan chuyển hóa. NH3, urê, creatinine, HCO3- cải thiện trong 24 giờ đầu lọc máu.
The pathogenesis of multi-organ damage in severe dengue is still unclear and may be multifactorial. In the treatment of multi-organ damage, continuous dialysis has become more well known in the past 20 years. This study characterizes biochemical changes in dengue hemorrhagic fever children undergoing continuous hemodialysis. Materials and methods: descriptive 40 children with severe dengue fever received continuous dialysis at the Intensive Care Unit - Anti-poison, Children's Hospital 1 and the Department of Infection, Children's Hospital 2 from January 1, 2017 to December 31, 2021. Results: Before dialysis: recorded 90% of patients with severe liver damage (liver enzyme values > 1000UI/l); the median value of AST was 6339,5 (2873,8 – 11155,8) UI/l and ALT was 1162,7 (614,8 – 2440,8) UI/l; 77,5% of patients progressed to liver failure; The median total and direct bilirubin was 54,8 (25,7 – 84,9) μmol/l and 30,1 (17,3 – 48,6) μmol/l, respectively; NH3 blood recorded a median value of 116,5 (61,2 – 156,.0) μmol/l; median blood albumin was 2,4 (1,7 – 2,9) g/dl; 67,5% of patients had acute kidney injury according to pRIFLE criteria; The median creatinine concentration was 179,5 (88,5 – 244,4) mol/l, in which there were 42,5% cases of dysfunctional lesions (Failure), 17,5% cases of lesions (Injury) and 7,5% risk cases (Risk); The median blood lactate was 7,0 (3,6 – 10,5) mmol/l, of which 100% had increased blood lactate; hyponatremia is the most common, followed by hypocalcaemia and hypokalemia, the mean values of sodium, potassium, and blood calcium are 136,8 ± 7,0 mmol/l, respectively; 3,9 ± 0,7 mmol/l; 1,1 ± 0,2 mmol/l; blood gas test: average pH 7,33 ± 0,11; HCO3- mean 15,6 ± 5,0 mmol/l, median BE -9,8 (-14,0 - -5,5). For blood oxygenation and gas exchange, the median PaO2/FiO2 value was 172,2 (118,1 – 305,3), the median AaDO2 was 390,3 (246,0 – 521,4), The average PaCO2 is 44,0 ± 6,3. After dialysis: liver enzymes, bilirubin, blood lactate, electrolytes, pH, PaO2/FiO2, AaDO2 did not change in the first 24 hours of dialysis; Blood NH3, HCO3-, blood urea and blood creatinine improved at 6 and 24 hours compared with pre-dialysis. Conclusions: Most patients with severe dengue receiving dialysis have severe liver damage and kidney damage. The most common electrolyte disturbances are hyponatremia, hypokalemia, and hypocalcemia. Other biochemical changes are hypoalbuminemia, hyperbilirubinemia, hyperlactatemia, and metabolic acidosis. Tests NH3, urea, creatinine, HCO3- improved during the first 24 hours of continuous dialysis.
- Đăng nhập để gửi ý kiến